Қырғыз Республикасынан Қазақстан Республикасына және Ресей Федерациясына тасымалдауда тауардың қосалқы құжаттарын талдау нәтижелері бойынша, тасымалданатын тауарлардың бағасы бірнеше есе төменделіп көрсетілгені анықталды.
ҚР Мемлекеттік кірістер комитеті ДСҰ-ға Қазақстанның үстінен Қырғыз елінің шағым түсіруіне байланысты түсінік берді, деп хабарлайды zakon.kz.
Ведомствоның хабарлауынша, қазақстандық тарап 2019 жылдың басынан бастап ҚР Мемлекеттік шекарасындағы ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің 37 автомобиль өткізу бекеттерінде қосарланған және әскери мақсаттағы тауарлардың қозғалысын бақылауды жүзеге асыра бастады. Сонымен бірге, шекаралық және экспорттық бақылау мәселелері ЕАЭО туралы шартпен реттелмейді, өйткені олардың экономикалық интеграцияға еш қатысы жоқ.
ЕАЭО туралы шарттың 71-бабының 1-тармағына сәйкес, ЕАЭО-ға мүше мемлекеттер аумағынан тасымалданған тауарларға импортталушы елдің территориясына келгенде сондағы салық органымен жанама салықтар салынады. Жанама салық төлемдерінің толықтығын қамтамасыз ету үшін мүше-мемлекеттің заңнамасы салық салу мақсатында баға белгілеуді реттейтін заңдарды қолдануы мүмкін. ЕАЭО-ға мүше мемлекеттерден салық органдарына әкелінетін тауарлар туралы ақпарат экспорттық бақылау бөлімінің мониторингі нәтижелері бойынша келіп түседі, делінген хабарламада.
Қырғыз Республикасынан Қазақстан Республикасына және Ресей Федерациясына тасымалдауда тауардың қосалқы құжаттарын талдау нәтижелері бойынша, тасымалданатын тауарлардың бағасы бірнеше рет, атап айтқанда, Қытайдан шыққан тауарларға 10-70 есе төмендетілгені анықталды.
2019 жылы Қырғызстан тарапы Қазақстан Республикасының жалған резиденттерінің басына тіркелген жүк құжаттарына сәйкес 2,6 мыңнан астам жүк көліктері келді. Бұдан бөлек, құжаттарға сәйкес Ресей Федерациясы транзиті ретінде тіркеліп, Қазақстан Республикасына 4,8 мыңнан астам жүк көлігі әкелген тауарлар қосымша құн салығын төлеусіз өтіп кеткен.
Тек қараша және желтоқсан айларында, арасында кездейсоқ тексеру жүргізу кезінде Қырғыз елінен бет алған 194 көлік құралдары артқан жүктердің 191-нің құжаттарында тіркелген мәліметтерге сәйкес келмеуі анықталды (98%). Сонымен қатар, жол бойындағы тексерулер прокуратура органдарында тіркелген нұсқаулықтардың негізінде Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 142 және 155-баптарына сәйкес жүргізілді, делінген хабарламада.
2019 жылы ҚР ҚМ ӘКК және ӨҮК жанындағы ГТС бірқатар жұмыс кездесулерін өткізді, баға көрсеткіштерін қамтамасыз ету, Қытай Халық Республикасынан әкелінетін импорт көлемін бақылау және навигациялық пломбаларды қолдану арқылы тауарлардың қозғалысын бірлесіп бақылау туралы келісімге қол жеткізді.
2019 жылдың қазан айынан бастап қазақстандық тарап навигациялық пломбаларды қолдана отырып, Ресей Федерациясына негізделген тауарлардың Қазақстан Республикасының базарларында пайда болған 8 фактіні анықтады. Навигациялық пломбаларды іліп бергеннен кейін тауарларды құжатқа сәйкес жеткізуден бас тартудың 24 фактісі тіркелді.
Сонымен бірге, қырғыз тарапынан навигациялық пломбаларды енгізу тәртібі қадағаланып, ол жүзеге асырылып жатқан жоқ.
Қазақстан-Қырғызстан шекарасында көлік құралдарының шоғырланып қалуы – жеміс-көкөніс маусымында немесе мереке күндерінен кейінгі қалыпты құбылыс, бұл бір жолғы автомобиль өткізу пункттерінің мүмкіндігімен байланысты. Болашақта бұл мәселе бақылау-өткізу пункттерін жоспарлы түрде қайта құру көмегі арқылы шешілетін болады, бірақ ол жүйелік сипатта емес және бақылау іс-шараларымен байланысты емес.
Айта кетсек, жақында Қырғызстан Қазақстанның үстінен Дүниежүзілік сауда ұйымына шағым түсірді. Қырғыз тарапы Қазақстан халықаралық сауда ережелерін сақтамайды деп санайды. «2019 жылдың наурызынан бастап Қазақстанға Қырғыз Республикасын басып өтіп келетін транзиттік тауарлардың кешіктірілуі байқалды. Бұл Қазақстан билігінің тексерулерді қатайтуына байланысты», делінген Қырғыз Республикасы Экономика министрлігі таратқан хабарламада.
