Алаяқтар қаржылық ақпаратқа қол жеткізу үшін азаматтардың мобильді құрылғыларын жиі пайдаланады. Зиянды қосымшалар, жалған сілтемелер мен хабарламалар арқылы шабуылдаушылар онлайн-банкингке, CVV-кодтарға, логиндерге, құпиясөздерге және басқа да конфиденциалды деректерге қол жеткізуге тырысады. Бұл ақша қаражаттарының және жеке ақпараттың қолды болуына алып келеді, деп хабарлайды ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің баспасөз қызметі.
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі мыналарды ұсынады:
- антивирустық бағдарламалық қамтылымды орнату және оны үнемі жаңартып отыру;
- қосымшаларды тек ресми көздерден (Google Play, App Store) жүктеу;
- қосымшалар сұраған рұқсаттарды тексеріп, контактілерге, SMS-ке, микрофонға және экранға кіруді шектеу;
- хаттардың, мессенджерлердің және push-хабарламалардың күдікті сілтемелері бойынша өтпеу;
- түрлі қызметтер үшін күрделі және әр түрлі құпиясөздерді, құпиясөз менеджерлерін қолдану;
- банк карталарының фотосуреттерін, құпиясөздерді және электрондық қолтаңбаны телефонда сақтамау;
- құрылғы жоғалған кезде экранды бұғаттауды, биометриялық қорғауды және деректерді қашықтан жою мүмкіндігін қосу;
- қоңырау шалушы өзін банк немесе құқық қорғау органдарының қызметкері ретінде таныстырса да, телефон немесе мессенджерлер арқылы кодтарды, құпиясөздерді және басқа да құпия ақпаратты хабарламау.
Сонымен қатар:
- операциялық жүйені және орнатылған қосымшаларды үнемі жаңартып отыру, өйткені жаңартуларда маңызды қауіпсіздік патчтары бар;
- банктік хабарламалар арқылы қаржылық операцияларды қадағалап отыру, транзакцияларға шектеулер қою, сонымен қатар банктік қосымшаға кірген кезде биометрияны қолдану;
- бүкіл отбасының кибергигиенасын жүргізу: балалар мен қарт туыстарыңызға алаяқтықты нақты хабарландырулардан қалай ажыратуға болатынын және әлеуметтік инженерияға қалай қарсы тұру керектігін түсіндіру ұсынылады.
Егер сіз құрылғыны жоғалтсаңыз немесе рұқсатсыз кіруден күдіктенсеңіз:
- банк карталарын дереу бұғаттаңыз, барлық құпиясөздерді өзгертіңіз және онлайн-банктегі сессияларды өшіріңіз;
- құқық қорғау органдарына хабарласыңыз;
- қажет болса – ұялы байланыс операторы арқылы SIM-картаны бұғаттаңыз.
